SCHIFTING IN DE SCHAPPEN IS OP KOMST
Eind september vond bij EK Retail in Hoevelaken een voorlichtingsbijeenkomst plaats over de aanpak van CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), de rapporteerplicht voor grote bedrijven in het kader van de Europese verplichting voor verdere verduurzaming. Vier vertegenwoordigers van retail bedrijven (Tuinbranche Nederland, EK Retail, INretail en Modint) hebben samen met accountants- en adviesbureau BDO hun krachten gebundeld om 28 bedrijven te begeleiden naar deze rapportageverplichting. Omdat kleinere retailers vaak binnen dezelfde leveringsketen vallen als de grote partijen zullen zij op langere termijn ook moeten rapporteren over de jaarlijkse vooruitgang in het behalen van duurzaamheidsdoelen en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
De vier brancheorganisaties geloven dat een collectieve aanpak de passende sleutel is naar een duurzamere non-food retail sector. Er is gekozen voor het begeleiden van 28 bedrijven in 10 sectoren: textiel, schoenen, sport & kampeer, gereedschappen, tuincentra, tuinmeubelen & hout, keukens & badkamers, vloeren, meubelen & slapen en speelgoed. Voor de sectoren meubelen & slapen en vloeren doen de bedrijven Eijerkamp, Woonboulevard Poortvliet en Carpetright Nederland mee aan het project. Door samen met BDO het traject aan te vliegen hopen de deelnemers op kostenbesparing, synergie en efficiëntie, het vergroot ook de overlevingskansen op termijn van deze bedrijven. De non-food sector is er als geheel ook van overtuigd dat zij de plicht heeft om de transitie richting duurzamere en meer circulaire businessmodellen te stimuleren binnen de gehele keten en als voorbeeld te dienen.
VOOR DE SECTOREN MEUBELEN & SLAPEN EN VLOEREN DOEN DE BEDRIJVEN EIJERKAMP, WOONBOULEVARD POORTVLIET EN CARPETRIGHT NEDERLAND MEE AAN HET PROJECT.
EEN STANDAARDFORMAAT VOOR DE BRANCHE
De Europese CSRD verplicht 50.000 bedrijven in de EU om te rapporteren over hun prestaties op het gebied van duurzaamheid en is bedoeld om meer transparantie en een hogere kwaliteit van duurzaamheidsinformatie te waarborgen. Dit komt er in de praktijk op neer dat bedrijven een gedegen strategie voor ESG/ SDG (duurzame doeleinden) opzetten om deze te integreren in hun zakelijke strategie en in hun dagelijkse activiteiten. Dit kost veel tijd, geld en inzet en vandaar deze bundeling van krachten. De brancheorganisaties willen deze service faciliteren aan hun leden.
Door BDO en de betrokken bedrijven zijn per sector aan de hand van de regels voor CSRD de belangrijkste duurzaamheidsdoelen bepaald die daarna door externe stakeholders worden gevalideerd. De uitkomst is een standaardformaat per branche die het voor de bedrijven die hierna overgaan tot deze rapportage sneller en eenvoudiger zal maken om aan de regels te voldoen. Het pilotproject wordt eind dit jaar afgerond en zal dan zes maanden hebben geduurd.
SDG’S VAN DE VN ALS BASIS
De basis van CSRD ligt in de 17 Sustainable Development Goals die door de Verenigde Naties zijn opgesteld om wereldwijd te behalen in 2030. Deze lopen uiteen van het bestrijden van armoede en gendergelijkheid tot het terugdringen van watergebruik en het circulair maken van productie. Het Klimaatakkoord van Parijs is een bekende tussenstap geweest waarbij bindend is afgesproken om de opwarming van de aarde onder 1.5 graad te houden en de uitstoot van CO2 terug te dringen tot nul in 2050. Vanuit de EU zijn deze doelstellingen vertaald in de Green Deal waarbij economische groei losgekoppeld is van hulpbronnen en geen mens of plek in de EU mag achterblijven in deze vaart der volkeren. De CSRD is bedoeld om meer investeerders te krijgen voor het financieel mogelijk maken van SDG’s en als transparantiemiddel voor de bedrijfsvoering van 50.000 grote ondernemingen.
RAPPORTAGE TERREINEN VOLGENS ESRS
De CSRD is een richtlijn, de concrete vertaling in een rapportage heet European Sustainability Reporting Standard (ESRS). De onderwerpen waarover moet worden gerapporteerd door een bedrijf zijn de bijdrage aan klimaatverandering, vervuiling, de hoeveelheid verbruikt water en mariene hulpbronnen, het in stand houden van biodiversiteit en ecosystemen en het materiaalgebruik en de bijdrage aan de circulaire economie aan de milieuzijde. Op sociaal gebied moet er gerapporteerd worden over de samenstelling van het eigen personeel, de rol van medewerkers in de waardeketen, de impact op getroffen gemeenschappen en het gedrag van consumenten en eindgebruikers. Daarnaast is er het zakelijk gedrag van een onderneming waarover gerapporteerd moet worden.
Deze onderwerpen moeten beschreven worden zowel vanuit het bestuur van een onderneming, als vanuit het beleid, als vanuit de risico/ kans afweging als vanuit concrete en meetbare prestatie indicatoren (denk aan de verhouding man/ vrouw en dergelijke). Het soort informatie dat moet worden verstrekt is zowel financieel als niet-financieel, kwalitatief en kwantitatief en ook retrospectief en toekomstgericht (voor de korte termijn, dus minder dan 1 jaar, voor de middellange termijn van 1 tot 5 jaar en voor de lange termijn van verder dan 5 jaar vanaf het meetmoment). Een berg aan data en gegevens die jaarlijks overgedragen moet worden aan de EU ter controle vanaf 2026 over het jaar 2025.
“KLEINERE RETAILERS KUNNEN ZICH AL VERDIEPEN IN DE KETEN EN DE RAPPOR- TAGES DAARBINNEN ZONDER ZELF AL ACTIEF VERPLICHT TE ZIJN OM TE RAPPORTEREN, DIT VERGROOT BEWUSTWORDING EN KENNISDELING”
IEDEREEN GAAT UITEINDELIJK MEE
Welke bedrijven moeten nu verplicht gaan rapporteren? Vanaf 2025 zijn dit bedrijven die aan minstens 2 van deze 3 eisen voldoen: een balanstotaal van 25 miljoen euro, een netto omzet van 50 miljoen euro en een personeelsbestand van minstens 250 fte. Vanaf 2026 moet ieder beursgenoteerd mkb bedrijf ook meedoen net als kleine, niet- complexe kredietverstrekkers en captive verzekeringsondernemingen. Vanaf 2028 moeten bedrijven van buiten de EU met een omzet binnen de EU van meer dan 150 miljoen euro ook verplicht rapporteren, al helemaal met een dochteronderneming of filiaal in de EU (dus los van de omzet).
Zo wordt in stappen eigenlijk ieder bedrijf verplicht om te rapporteren want een kleiner bedrijf dat een lening of een verzekering wil afsluiten moet ook rapporteren omdat de verstrekker van de lening of de verzekering dit ook al moet doen. Bedrijven van buiten de EU die importheffingen willen omzeilen door dochters op te richten ontkomen dus ook niet aan de rapportageplicht vanaf 2028. Iedereen maakt deel uit van een keten waarin wel iemand moet rapporteren dus trekt dit de rest van de keten mee. Het rapporteren is dan ook een verantwoordelijkheid van de gehele keten.
“HET WORDT UITEINDELIJK DE NIEUWE STANDAARD VAN BEDRIJFSVOERING WAARAAN IEDEREEN MOET VOLDOEN.”
VAN VERPLICHTING NAAR PRESTATIE
Het idee is dat deze rapportageverplichting niet als een verplichting wordt gezien maar als een prestatie waar een bedrijf (en afgeleid daarvan de gehele keten) trots op kan zijn omdat bepaalde doelen zijn behaald, misschien wel eerder of in grotere mate dan vooraf gedacht. Het leidt dan tot nog grotere betrokkenheid bij het behalen van de gestelde doelen. Er wordt gewerkt vanuit een dubbele materialiteit: wat is de impact van de bedrijfsvoering op mens en milieu en wat heeft de regelgeving voor invloed op de bedrijfsvoering en de inkomsten van een bedrijf? Het kan leiden tot het geven van bonussen bij het behalen van doelen. Bij de fase van implementatie van beleid voorafgaand aan de rapportage daarover kunnen bestaande standaarden als FSC en PEFC worden ingevoerd. De uiteindelijke rapportage kan gebruikt worden om stakeholders te informeren en wellicht nieuwe stakeholders te prikkelen om te investeren in een bedrijf dat positieve resultaten op weg naar SDG’s kan rapporteren. Opvallend detail is dat van de 28 deelnemende bedrijven aan dit pilot project een groot deel een familiebedrijf is. De gedachte is dat duurzaamheid en verantwoord omgaan met grondstoffen en hulpmiddelen bij familiebedrijven altijd al heeft geleefd vanuit de verwachte continuering van het bedrijf, maar dat dit niet eerder zo concreet werd benoemd.
Ook opvallend: EK Retail heeft als grote onderneming zelf al een CSRD-traject doorlopen in thuisland Duitsland. INretail/Modint overleggen met verwante brancheorganisaties op Europees niveau over het aanbieden van CSRD-trajectbegeleiding als service voor de leden. “We hopen op een domino-effect in onze branches. Kleinere retailers kunnen zich al verdiepen in de keten en de rapportages daarbinnen zonder zelf al actief verplicht te zijn om te rapporteren, dit vergroot bewustwording en kennisdeling”, aldus Mariska Schennink, Head Sustainability bij EK Retail. De rapporten gaan voortaan binnen de EU door accountants worden gecontroleerd, analoog aan financiële jaarverslagen. Er komt ook een CSRD voor de projectsector dus ook de keten met architecten en opdrachtgevers zal moeten rapporteren. Net als bij financiële verslagen gelden er straks boetes en zelfs gevangenisstraffen bij misleiding of overtreding van de regels bij het publiceren van een ESRS. Merel Serdijn van INretail: “Het wordt uiteindelijk de nieuwe standaard van bedrijfsvoering waaraan iedereen moet voldoen.” Haar collega Paul te Grotenhuis: “Het leidt tot een schifting in de schappen: wie heeft schone handen en niets te verbergen en wie werkt nog fout en heeft veel werk aan de winkel?”
Copyright
© 2024 Business Content Media Den Haag. Niets uit dit artikel of deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, elektronisch, op geluidsband of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever Business Content Media/Vakblad Interior Business magazine.
Dit artikel is verschenen in Vakblad Interior Business magazine, editie 13 november 2024. Nog geen abonnement of wilt u een abonnement cadeau geven? Mail naar linda@businesscontentmedia.nl voor de meest recente aanbieding.