Nederlanders hebben in 2022 voor € 33,3 miljard online uitgegeven, een groei van 9% t.o.v. 2021. Deze stijging in bestedingen is opvallend, aangezien het aantal aankopen juist gedaald is met 5% naar 347 miljoen. Het gemiddeld online besteed bedrag per aankoop is daarmee toegenomen met 15%. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van de Thuiswinkel Markt Monitor, het onderzoek naar online consumentenbestedingen in Nederland. Dit onderzoek wordt door GfK uitgevoerd, in opdracht van Thuiswinkel.org en Retail Insiders en in samenwerking met PostNL, Betaalvereniging Nederland en Currence.
Het aandeel Nederlanders dat online bestelt is het afgelopen jaar gelijk gebleven: 97% van de Nederlandse bevolking koopt online.We zien gedurende 2022 een stijging in het aantal online aankopen van en bestedingen aan diensten (respectievelijk +49% en +54%), maar juist een krimp voor producten (respectievelijk -10% en -7%). Vooral Q1 (+125%) en Q4 (+49%) van 2022 laten een sterke groei van de online bestedingen aan diensten zien vergeleken met 2021.
Dit is mede te verklaren door het verschil in marktomstandigheden: er was geen lockdown in Q4 2022 (in Q4 2021 was er wél een lockdown – met bijbehorende reisbeperkingen) en in Q1 2022 was deze korter dan die in Q1 2021. Hierdoor hebben Nederlandse consumenten meer gekocht in de categorie diensten. Wel hadden we te maken met nieuwe crises: de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en de hoge inflatie. “De stijging in de dienstensector wordt met name veroorzaakt door de vele aankopen van tickets voor attracties en evenementen en reis-gerelateerde aankopen. Ook verzekeringen hebben we in 2022 vaker online aangeschaft dan in 2021, en tegen een hogere prijs”, zegt Marlene ten Ham, directeur bij Thuiswinkel.org.
De daling van het aantal online aankopen en bestedingen van producten was zichtbaar in alle kwartalen van dit jaar. “De krimp voor producten geldt voor alle categorieën, behalve voor food/nearfood (+3% t.o.v. 2021). Door een stijging in het aantal online kopende huishoudens en het besteed bedrag per online aankoop blijft deze categorie stabiel doorgroeien. Online boodschappen doen blijft populair in Nederland, en dit zien we terug in de online aankopen en bestedingen voor deze categorie”, aldus Ten Ham.
We zien een lichte verschuiving in aankopen naar de fysieke retail. Waar we in 2021 nog 13% van al onze aankopen online deden, is dat in 2022 gezakt naar 12%. Het aandeel online in de totale bestedingen groeit juist van 31% naar 32%. Dit valt wederom te verklaren door de absolute groei van bestedingen aan diensten. We kopen onze producten en diensten dus weer iets vaker in de fysieke winkel, maar aan diensten die we online kopen geven we vaak wel meer uit. “We zien dat het aandeel online voor zowel aankopen als bestedingen nog steeds hoger ligt dan in 2019, de tijd voor corona, en zelfs dan 2020, tijdens corona”, aldus Ten Ham.
Bij online aankopen in het buitenland zien we eenzelfde trend als bij online aankopen binnen Nederland: het aantal aankopen daalt (-5% t.o.v. 2021) en de bestedingen stijgen (+20% t.o.v. 2021). De stijging in bestedingen komt vooral door de groei in uitgaven aan Pakketreizen (+164%) en Losse Vliegtickets & Accommodaties (+74%) die in het buitenland zijn aangeschaft, vooral in de Verenigde Staten, Oostenrijk, Groot-Brittannië en Duitsland.
Het gebruik van de smartphone is de afgelopen jaren sterk toegenomen bij het doen van online bestellingen. In 2022 is het aantal online aankopen dat met de smartphone is gedaan, gestegen van 29% naar 33%. “Als we kijken naar de groei van het gebruik van de smartphone over de afgelopen 5 jaar, zien we een duidelijker beeld: in 2017 werd nog slechts 13% van de online aankopen met de smartphone gedaan. 5 jaar later is het gebruik van de smartphone dus 2,5x zo groot geworden”, aldus Ten Ham.
iDEAL is nog steeds het meest gebruikte betaalmiddel voor online aankopen. 70% van de online aankopen wordt afgerekend met iDEAL, hetzelfde percentage als in 2021. iDEAL kent ook de meeste gebruikers: 96% van de online kopers heeft deze betaalwijze minstens één keer gebruikt in 2022. Omdat diensten vaak worden gekocht met een creditcard, en bestedingen en aankopen van diensten sterk gestegen zijn, is ook het aantal consumenten dat de creditcard heeft gebruikt gestegen t.o.v. 2021 (van 28% naar 31%). Afterpay/Riverty laat een daling in aantal gebruikers zien (van 23% naar 19%).